“Ar-Ge deyince aklıma bilim adamları geliyor, tüpleri karıştırıp bir şeyler patlatıyorlar…”
Hayır, Hollywood bu sefer bizi biraz yanıltıyor. Türkiye’deki Ar-Ge merkezleri; sadece laboratuvar önlüğü giyen mühendislerin değil, aynı zamanda kod yazan yazılımcıların, veri analizcilerinin ve hatta UX tasarımcılarının da sahne aldığı yerler. Kısaca: inovasyonun mutfağı.
Bu yazıda, farklı sektörlerdeki Ar-Ge merkezlerinin neler üzerine çalıştığını, neler üretip pazara sunduklarını inceleyeceğiz. Arada da minik anekdotlar ve “Ar-Ge klişeleri”yle sizi gülümsetmeye çalışacağız. Hazırsanız, laboratuvar gözlüklerinizi takın, başlıyoruz!
🚗 Otomotiv Sektörü
Kimler var?
Ford Otosan, Tofaş, Mercedes-Benz Türk, Temsa, Otokar, Anadolu Isuzu gibi firmalar.
Ne geliştiriyorlar?
- Elektrikli ve hibrit motor teknolojileri
- Otonom sürüş sistemleri
- Hafif ama sağlam malzemeler (hem güçlü hem “fit” arabalar yani)
- Sürücü destek sistemleri (ADAS)
Anekdot vakti:
Bir Ar-Ge çalışanı şöyle diyor: “Otonom araç testinde arabayı durdurdum ama şoför koltuğunda kimse olmayınca insanlar kaçıştı.”
Evet, Türkiye bu fikre hâlâ hazır değil.
💊 İlaç ve Sağlık Sektörü
Kimler var?
Abdi İbrahim, Deva, Sanovel, Nobel, Arçelik BioTech birimi.
Ne geliştiriyorlar?
- Yeni moleküller ve etken maddeler
- Biyoteknolojik ilaçlar
- Aşı ve antikor çalışmaları
- Akıllı medikal cihazlar
Klişe bir soru:
“Bu ilacı neden hemen üretmiyorsunuz?”
Cevap: Çünkü kimya, yemek tarifi gibi değil. Biraz sabır, biraz da Ar-Ge bütçesi lazım.
🧑💻 Yazılım ve Teknoloji
Kimler var?
Turkcell, Havelsan, Aselsan, Trendyol Tech, Insider, Logo Yazılım, Siemens Türkiye.
Ne geliştiriyorlar?
- Yapay zeka tabanlı sistemler
- Siber güvenlik çözümleri
- Veri analitiği ve büyük veri platformları
- Endüstri 4.0’a yönelik otomasyon sistemleri
Anekdot vakti:
Bir yazılım geliştirici diyor ki: “Ar-Ge’de çalışıyorum deyince herkes uzay roketi yazıyorum sanıyor. Halbuki geçen hafta üç gün boyunca bir butonun rengiyle uğraştım.”
⚙️ Makine ve Üretim Teknolojileri
Kimler var?
Durmazlar, Ermaksan, Bosch Türkiye, Arçelik, Vestel, TEI.
Ne geliştiriyorlar?
- CNC makineleri
- Endüstriyel otomasyon sistemleri
- Akıllı üretim hatları
- Enerji verimliliği çözümleri
Klişe sahne:
- Misafir geliyor.
- Ar-Ge çalışanı büyük bir makinayı gösteriyor.
- Misafir: “Bu çalışıyor mu?”
- Ar-Ge çalışanı: “Siz çıkınca çalıştıracağız, ses yapmasın diye.”
🌱 Tarım ve Gıda
Kimler var?
TARMAKBİR, TAGEM, TÜBİTAK Marmara, Anadolu Etap, Pınar, Eti Ar-Ge.
Ne geliştiriyorlar?
- Akıllı sulama sistemleri
- Bitki genetik modifikasyonları (GDO değil, kontrollü ıslah)
- Sürdürülebilir ambalajlar
- Raf ömrü uzatılmış ürün formülleri
Anekdot:
Bir gıda Ar-Ge mühendisi anlatıyor: “Yeni geliştirilen ‘çilek aromalı proteinli kefir’in tadını test ederken bir anda ekipçe spora yazıldık.”
⚡ Enerji ve Elektrik-Elektronik
Kimler var?
Enerjisa, Zorlu Enerji, ASELSAN, Roketsan, Schneider Electric, Tesla’nın TR partnerleri.
Ne geliştiriyorlar?
- Batarya teknolojileri
- Güneş paneli verimlilik artırma çalışmaları
- Elektrikli araç altyapıları
- Enerji izleme ve yönetim sistemleri
Yorum:
Ar-Ge çalışanları arasında en çok powerbank taşıyan grup olabilirler. Çünkü ironik bir şekilde, “şarj” hep bitiyor.
✍️ Kapanış: Ar-Ge Demek Gelecek Demek
Ar-Ge merkezleri sadece birer laboratuvar değil; aynı zamanda umut, vizyon ve sabır merkezleri. Bugün üzerinde çalıştıkları bir fikir, belki 3 yıl sonra sizin cebinizdeki uygulama, oturduğunuz koltuk ya da kullandığınız ilaç olabilir.
O yüzden bir gün bir Ar-Ge mühendisiyle karşılaşırsanız şunu sorun:
“Bugün gelecekte neye dönüşecek bir şey üzerinde çalıştın?”
Cevap biraz karışık olabilir ama emin olun, çok ilginç olacaktır.
